عدم تحمل غذایی نوعی واکنش به غذایی است که می‌خورید. در واقع، به دلیل اینکه بدن نمی‌تواند یک مادۀ غذایی را تجزیه و هضم کند، واکنشی از خود نشان می‌دهد. همچنین، ممکن است یک مادۀ شیمیایی موجود در غذا باعث تحریک بدن شود.
بعضی از افراد می‌توانند مواد غذایی که بدنشان در مقابل آن واکنش نشان می‌دهد، به مقدار کم، مصرف کنند.
*عدم تحمل غذایی با آلرژی‌های غذایی تفاوت دارد. آلرژی غذایی زمانی بروز پیدا می‌کند که سیستم ایمنی بدنتان به غذایی که خورده‌اید، واکنش نشان می‌دهد. اما عدم تحمل غذایی، سیستم ایمنی بدن را درگیر نمی‌کند. آلرژی غذایی معمولاً شدیدتر است و عوارض بیشتری نسبت به عدم تحمل مواد غذایی دارد.
علائم عدم تحمل غذایی
نشانه‌های عدم تحمل غذایی عبارت‌اند از:
- نفخ
- اسهال
- دل‌درد
- سردرد
- زخم‌های دهانی
علائم این عارضه اغلب با تأخیر و حتی تا دو روز بعد از خوردن غذا ظاهر می‌شوند.
اگر فکر می‌کنید فرزندتان دچار این عارضه است یا نمی‌دانید چرا این علائم را دارد، مشورت با پزشک، بهترین راهکار است.
موارد شایع عدم تحمل غذایی
شایع‌ترین موارد عدم تحمل غذایی عبارت‌اند از:
- لاکتوز که قند موجود در محصولات لبنی است.
- گندم
- مواد افزودنی خوراکی از جمله تشدید کنندۀ طعم ( Flavor enhancer) مانند مونوسدیم گلوتامات (MSG)
- فروکتوز که قند موجود در میوه‌ها است.
تشخیص این عارضه
حذف بعضی از مواد از رژیم غذایی، بهترین راهکار برای تشخیص عدم تحمل غذایی است. یعنی غذاهایی که ممکن است باعث این عارضه شوند، از رژیم غذایی فرزندتان حذف کنید. در واقع، باید این غذاها را برای مدتی – معمولاً چند هفته – کنار بگذارید. سپس دوباره هریک از این غذاها را برای مدتی به فرزندتان بدهید تا مشخص شود کدام مادۀ غذایی باعث بروز آن شده است.
پزشک ممکن است برای تشخیص عدم تحمل مشکوک به فروکتوز یا لاکتوز از تست تنفسی استفاده کند. این تست، میزان گاز هیدروژن در دم و بازدم را اندازه‌گیری می‌کند. کودکانی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند، میزان هیدروژن بسیار زیادی در تنفس آن‌ها وجود دارد.
گاهی تشخیص عدم تحمل لاکتوز دشوار می‌شود؛ چون ممکن است علائم آن شبیه به آلرژی‌های غذایی باشد.
راهکارهایی برای رفع این عارضه شبه آلرژیک
درصورتی‌که پزشک تشخیص دهد فرزندتان دچار عدم تحمل غذایی است، احتمالاً توصیه می‌کند غذاهایی که باعث تشدید این عارضه می‌شوند، کمتر بخورد و یا آن‌ها را کاملاً حذف کند.
اگر فرزندتان چیزی را بخورد و سپس علائم عدم تحمل غذایی در او ظاهر شوند، معمولاً عوارض آن خودبه‌خود برطرف می‌شوند و به مراقبت پزشکیِ فوری نیازی ندارد.
اگر فرزندتان دچار مشکلاتی مانند اسهال است، باید آب زیادی به او بدهید.
درمان این عارضه چقدر طول می‌کشد؟
مشخص نیست که چقدر زمان می‌برد تا این عارضه در فرزندتان بهبود یابد. اما این مدت‌زمان به نوع مادۀ غذایی و علت واکنش بدن او بستگی دارد.
اگر فکر می‌کنید مشکل فرزندتان برطرف شده است، با پزشک یا متخصص تغذیه در میان بگذارید. آن‌ها ممکن است به شما پیشنهاد دهند که مواد غذایی را بااحتیاط وارد رژیم غذایی فرزندتان کنید تا از بهبود این عارضه، خاطرجمع شوید.
همراهان عزیز،
کولیک یا نفخ شکمی در نوزادان، یکی از عوارض عدم تحمل غذایی است. در وب‌سایت بهداشت تی‌وی، دوره‌ای با عنوان کولیک یا نفخ شکمی در نوزادان در دسترس شما عزیزان است که می‌توانید آن را تماشا بفرمایید.
