دوران یائسگی
آینده‌ای شیرین‌تر از گذشته با کلیدهای سلامت در دوران یائسگی
در دوران یائسگی، به‌مرور تغییراتی در جسم و روان زنان ایجاد می‌شود که ممکن است سبب نگرانی و ناراحتی آنان شود. تصور بیشتر زنان در مورد یائسگی، منفی، مبهم و نگران‌کننده است.
درصورتی‌که با تغییر دیدگاه دربارۀ این دوران می‌توانید آینده‌ای شیرین‌تر از گذشته را برای خود به ارمغان آورید. مهم‌ترین اقدام در این دوره، خودمراقبتی و مراجعه برای دریافت اطلاعات، خدمات بهداشتی و معاینات دوره‌ای است. توصیه می‌کنیم این مراجعات و معاینات را از سال‌های قبل‌تر آغاز نمایید و پیوسته و منظم، آن‌ها را ادامه دهید.
اهمیت پیگیری منظم در این دوره به دلیل آسیب‌پذیری بیشتر در این سنین و تغییرات فراوان در بدنتان است. در این سنین، باید توجهی ویژه به بیماری پوکی‌استخوان، سرطان‌های دستگاه تناسلی و تغییرات هورمونی و جسمانی، داشته باشید. همچنین، وضعیت روحی و روانی خود را بررسی کنید تا از ابتلا به افسردگی، اضطراب و مشکلاتی این چنین، دور بمانید.
در این گونه موارد، عدم مراجعه به‌موقع می‌تواند باعث بروز یا تسریع در روند برخی از بیماری‌ها شود و سلامت جسمانی و روانی شما را به خطر اندازد.
ایجاد تغییراتی در سبک زندگی
علاوه بر مراجعات و پیگیری‌های بهداشتی و درمانی، باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد نمایید. می‌توانید در فعالیت‌های گروهی به‌ویژه در امور اجتماعی و گروه‌های خیریه مشارکت داشته باشید تا از لحاظ روحی و روانی، احساسات خوبی را تجربه نمایید. همچنین، می‌توانید فعالیت‌هایی متنوع و برحسب علاقه خود انجام دهید. به‌عنوان نمونه، پیاده‌روی یکی از بهترین فعالیت‌هایی است که باید حداقل به مدت نیم ساعت در روز انجام دهید. بعلاوه، پیشنهاد می‌کنیم ورزش‌های صبحگاهی و گروهی را در صورت مهیا بودن شرایط با همکاری گروه همسالان در برنامه خود قرار دهید.
فعالیت‌های جانبی
در دوران یائسگی، برای پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها باید روحیه‌ای بانشاط داشته باشید و فعالیت‌های گروهی را در برنامه زندگی‌تان قرار دهید. برای حفظ سلامت و تندرستی خود در این دوران، انجام فعالیت‌های گروهی و سازنده گروه همسالان سبب ایجاد انگیزه برای تداوم تمرینات بدنی می‌شود. همچنین، فرصتی برایتان مهیا می‌شود تا برنامه‌ریزی منظمی برای فعالیت‌های جسمانی داشته باشید.
میان‌سالی، تجربه‌ای باارزش و گران‌بها برای ورود به مرحله بعدی زندگی است به‌طوری‌که برخی آن را تاج زندگی و یا سنین طلایی زندگی می‌نامند. سالمندی نیز به‌عنوان دوره‌ای مهم ارزشمند و دارای قداست از اهمیت خاصی در جامعه برخوردار است.
آیا مردان نیز یائسگی را تجربه می‌کنند؟
مردان نیز یائسگی مردانه یا آندروپوز را حدود ۱۰ سال دیرتر از زنان تجربه می‌کنند. در مردان، کاهش هورمون‌های جنسی بسیار آرام اتفاق می‌افتد. به همین دلیل، مردان به‌تدریج دچار کاهش میل جنسی، کاهش تراکم استخوان، تغییر خلق‌وخو، خستگی، تندخویی و افزایش وزن می‌شوند. در برخی از مردان نیز اتفاق مشهودی رخ نمی‌دهد.
برای دوران بعد، یعنی سالمندی نیز می‌تواند ادامه تجربیات شیرین میان‌سالی وجود داشته باشد به‌شرط آن که برنامه‌ای مفید برای این دوران در نظر بگیرید و وقت گران‌بهای خود را در راستای انتقال تجربیات، حفظ سلامت و تندرستی و فعالیت‌های اجتماعی مفید صرف کنید. پس باید با برنامه، آماده و توانمند به استقبال این دوره زیبای زندگی بروید.
درک چالش‌هایی که خانم‌ها در دوران یائسگی با آن‌ها مواجه می‌شوند برای بهبود وضعیت جسمی و روحی آنان، بسیار مهم است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین عوارض این دوران می‌پردازیم:
گرگرفتگی
گرگرفتگی یکی از عوارض رایج دوران یائسگی است. می‌توانید با اجتناب از مصرف محرک‌هایی مانند کافئین و غذاهای تند و استفاده از تکنیک‌های خنک‌کننده مانند استفاده از دستمال خنک و خیس، آن را کاهش دهید.
تعریق شبانه
تعریق شبانه می‌تواند خواب را مختل کند. به همین دلیل در محیطی خنک بخوابید، لباس‌های خنک بپوشید و از ملافه‌های ضد رطوبت استفاده نمایید.
نوسانات هورمونی
تغییرات هورمونی می‌توانند منجر به نوسانات خلقی و تحریک‌پذیری شوند. بنابراین، با به‌کارگیری تکنیک‌های کاهش استرس مانند مدیتیشن یا یوگا می‌توانید از چالش‌های احساسی این دوران تا حد زیادی بکاهید.
خشکی واژن
این مشکل یکی شایع‌ترین عوارض دوران یائسگی است. با استفاده از روان‌کننده‌ها یا مرطوب‌کننده‌های بر پایه آب می‌توانید درد هنگام نزدیکی را تسکین و بهبود دهید.
کاهش میل جنسی
برای غلبه بر کاهش میل جنسی می‌توانید با ارتباط خود را با شریک زندگی‌تان حفظ کنید، به دنبال راه‌های جدیدی برای حفظ صمیمیت با همسرتان باشید و در صورت امکان از متخصصان کمک بگیرید.
بی‌اختیاری ادرار
در دوران یائسگی، این عارضه برای برخی از خانم‌ها، چالشی بزرگ تلقی می‌شود. اما با انجام ورزش‌های کف لگن و محدودکردن مصرف محرک‌های مثانه مانند کافئین می‌توانید این وضعیت را مدیریت نمایید.
افزایش وزن
بالارفتن وزن در دوران یائسگی، یکی دیگر از نگرانی‌های زنان است. اما با داشتن رژیم غذایی سالم، انجام ورزش منظم و مدیریت استرس می‌توانید از افزایش وزن بیش از حد، جلوگیری کنید.
پوکی‌استخوان
پوکی‌استخوان، یکی از عوارض احتمالی درازمدت است. پس حتماً باید رژیم غذایی غنی از کلسیم داشته باشید، ورزش‌های تحمل وزن انجام دهید و درباره غربالگری تراکم استخوان با متخصص زنان، صحبت کنید.
اختلالات خواب
یکی از دیگر از عوارض دوران یائسگی، بروز اختلالات خواب است. به همین منظور، با تنظیم برنامه خواب ثابت، ایجاد یک‌روال خواب آرامش‌بخش، اجتناب از مصرف محرک‌هایی مانند کافئین و عدم استفاده وسایل الکترونیکی قبل از خواب می‌توانید خوابی راحت و توأم با آرامش داشته باشید.
درد مفاصل
این مشکل در دوران یائسگی گریبان بسیاری از خانم‌ها را می‌گیرد. انجام ورزش منظم، حفظ وزن مناسب و استفاده از تکنیک‌های گرما یا سرما درمانی در کاهش درد و ناراحتی عضلات، مؤثر واقع می‌شوند.
بیماری‌های قلبی
احتمال بروز بیماری‌های قلبی در دوران یائسگی، افزایش می‌یابد. بنابراین با داشتن رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و معاینات دوره‌ای سعی کنید سلامت قلب خود را حفظ نمایید.
تغییرات سینه
برخی از خانم‌های یائسه، تغییرات سینه مانند حساس شدن یا برآمدگی سینه را تجربه می‌کنند. برای تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان سینه باید خودآزمایی پستان داشته باشید و مرتب ماموگرافی انجام دهید.
تغییرات پوستی
از دیگر عوارض این دوران، تغییرات پوستی از جمله خشکی و نازک شدن پوست است. می‌توانید با استفاده از پاک‌کننده‌های ملایم، مرطوب نگه‌داشتن پوست و محافظت از پوست در برابر نور خورشید، این تغییرات را کنترل نمایید.
مشکلات مو
ریزش یا نازک شدن مو نیز از جمله مشکلات دوران یائسگی هستند. پیشنهاد می‌کنیم با حفظ یک رژیم غذایی سالم، اجتناب از مواد شیمیایی قوی و مشورت با متخصصان، از بروز این مشکلات پیشگیری کنید.
اختلالات خلقی
افسردگی یا اضطراب ازجمله اختلالات خلقی هستند که بعضی از خانم‌ها در این دوران تجربه می‌کنند. مشاوره، حضور در گروه‌های حمایتی و در صورت لزوم مصرف دارو در درمان این اختلالات مؤثر واقع می‌شوند.
همچنین سعی کنید از لحاظ اجتماعی، فعال بمانید و با گروهی از همسالان و دوستان ارتباط داشته باشید. تعاملات اجتماعی منظم نیز در بهبود خلق‌وخو تأثیر دارند، احساس انزوا را کاهش می‌دهند و احساس تعلق ایجاد می‌کنند.
در نهایت، به یاد داشته باشید که هریک از زنان، دوران یائسگی را به شکلی متفاوت تجربه می‌کنند. اما بسیار مهم است که با خودتان مهربان باشید، در صورت نیاز از دیگران کمک بگیرید و این فرایند را به‌عنوان بخشی طبیعی از این مرحلۀ زندگی، در آغوش بگیرید.
چنان چه تمایل دارید اطلاعاتی بیشتری دربارۀ این دوران مهم زندگی به دست آورید، پیشنهاد می‌کنیم به وب‌سایت بهداشت تی‌وی مراجعه کنید. در بخش کتاب‌های صوتی – تصویری (ویدئو بوک) این وب‌سایت، ویدئو بوک کلیدهای سلامت در دوران یائسگی را هم زمان تماشا بفرمایید و گوش دهید.
