گاهی پیش می‌آید که نوزاد زودتر از موعد مقرر و قبل از هفتۀ 37 بارداری به دنیا می‌آید. زایمان زودرس دلایل متعددی دارد که ممکن است قبل از زایمان بدانید نوزادتان نارس به دنیا می‌آید و یا ناگهان دچار زایمان زودرس شوید. حتی شاید زمانی که در بیمارستان هستید و یا به‌خاطر عوارض بارداری روی تخت دراز کشیده‌اید و استراحت می‌کنید، متوجه می‌شوید که نوزادتان زودتر از موعد به دنیا می‌آید. همچنین، باید بدانید که اگر دوقلو یا چندقلو باردار باشید، باز هم احتمال دارد که نوزادتان نارس به دنیا بیاید.
در ادامه، قصد داریم به نکات مهمی بپردازیم که به آمادگی و توانمندی بیشتر شما برای زایمان زودرس یا تولد نوزاد نارس کمک می‌کنند.
کارهایی که باید قبل از تولد نوزاد نارس انجام دهید
بعد از زایمان به‌شدت درگیر مراقبت از نوزاد خواهید بود. درصورتی‌که نوزاد خیلی زود یعنی هفتۀ 32 بارداری یا زودتر به دنیا بیاید، باید در بیمارستانی زایمان کنید که به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) مجهز باشد. اگر نوزادتان بعد از تولد در این بخش نگهداری می‌شود (بسیاری از نوزادان را پس از تولد در این بخش نگهداری می‌کنند)، باید تاحدامکان در آنجا حضور داشته باشید. در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان، تعداد زیادی دستگاه اطراف نوزاد است که شاید در نگاه اول بسیار آزاردهنده و حتی ترسناک باشد. گاهی حتی به‌سختی می‌توان باور کرد که این بخش برای نگهداری از نوزادان است.
اگر قبل از زایمان از بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان دیدن کنید، راحت‌تر می‌توانید با حضور فرزندتان در آن مکان کنار بیایید. پزشک یا ماما می‌تواند ترتیبی دهد تا قبل از زایمان از این بخش دیدن کنید.
حفظ آرامش قبل از تولد نوزاد نارس
احتمالاً قبل از تولد نوزاد نارس، دچار سردرگمی و آشفتگی می‌شوید. راهکارهای زیر به شما کمک می‌کنند تا بتوانید آرامش خود را حفظ کنید:
- تمرینات تنفسی، آرام‌سازی عضلات یا تمرینات ذهن‌آگاهی انجام دهید.
- فعالیت‌ها و سرگرمی‌هایی آرامش‌بخش انجام دهید؛ گوش‌دادن به موسیقی، پیاده‌روی، نقاشی، کتاب‌خواندن یا دوش آب گرم.
- سعی کنید هر بار فقط روی یک کار تمرکز داشته باشید. مثلاً فقط به کارهای امروز فکر کنید و نگران کارهای روز بعد نباشید.
- مثبت‌اندیش باشید و تصور کنید که نوزادتان در آرامش است.
- در صورت نیاز از دیگران درخواست کمک کنید. می‌توانید با خانواده، دوستان و با پزشک یا ماما صحبت کنید.
ذخیر‌ه‌کردن مواد غذایی
اگر انجام کارهای روزمره مانند خرید و آشپزی برایتان دشوار است، از دیگران کمک بگیرید.
قبل از زایمان، فریزر و کابینت‌های منزل را از مواد غذایی پر کنید. چند نوع غذا درست کنید و آنها را در فریزر قرار دهید.
همچنین، اگر فرزند دیگری دارید که باید ناهار به مدرسه ببرد، می‌توانید ازقبل تعدادی ساندویچ آماده کنید و آنها را در فریزر قرار دهید. فرزندتان می‌تواند بعضی روزها ساندویچ سرد و بعضی روزها ساندویچ گرم بخورد.
فراموش نکنید که کمی از فضای فریزر را خالی نگه دارید چون شاید نیاز باشد شیر خودتان را بدوشید و در فریزر بگذارید.
مراقبت از سایر فرزندان
می‌توانید از دوستان یا آشنایان درخواست کنید تا به منزلتان بیایند و مراقب فرزند دیگرتان باشند. همچنین، می‌توانند به آنها بگویید که به دنبال فرزندتان در مهدکودک یا مدرسه بروند.
گاهی پیش می‌آید که تصمیم می‌گیرید بیشتر از زمانی که تعیین کرده بودید، در بیمارستان کنار نوزاد بمانید و یا شاید شما و همسرتان بخواهید کمی باهم باشید که در این شرایط هم می‌توانید از دیگران بخواهید تا مراقب فرزند دیگرتان باشند.
اگر قصد دارید فرزند دیگرتان را برای دیدن نوزاد جدید به بیمارستان ببرید، شاید نتوانید او را ساکت و آرام نگه دارید. البته بعضی از بیمارستان‌ها اجازه نمی‌دهند که بچه‌ها وارد بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان شوند؛ چون ممکن است سرفه کنند یا سرماخورده باشند. می‌توانید با پدربزرگ و مادربزرگ یا دوستان هماهنگ کنید که هم‌زمان با شما به ملاقات نوزاد بیایند، به‌این‌ترتیب، زمانی که خودتان در بخش مراقبت‌های ویژه هستید، آنها مواظب فرزند دیگرتان خواهند بود.
توجه کنید که اغلب بیشتر از دو نفر نمی‌توانند هم‌زمان در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان حضور داشته باشند.
ارتباط با دیگران
بدیهی است که نمی‌توانید همه را در جریان وضعیت نوزادتان قرار دهید. پس بهتر است از یک یا دو نفر بخواهید که مسئولیت این کار را بپذیرند و با دیگران در ارتباط باشند.
خبرها را در اختیار این افراد قرار دهید و آنها هم به بقیه اطلاع دهند. مثلاً مادربزرگ نوزاد می‌تواند هر دو روز یکبار خبرها را در گروه خانوادگی قرار دهد و یا تلفنی با سایر اعضای خانواده در ارتباط باشد.
خانواده و دوستان اغلب خیلی دوست دارند به شما کمک کنند، اما گاهی نمی‌دانند چه کمکی از دست آنها برمی‌آید. وقتی به کمک نیاز دارید، واهمه نداشته باشید و حتماً به دیگران بگویید؛ خیلی از افراد می‌خواهند بدانند که دقیقاً به چه کمکی نیاز دارید.
آمادگی برای بیمارستان
قبل از رفتن به بیمارستان برنامه‌ریزی کنید که چه کسی شما را به بیمارستان می‌برد و چه کسی با شما می‌ماند و به شما کمک می‌کند.
ساک بیمارستان را ازقبل آماده کنید. حتی اگر هنوز ساک خود را نبسته‌اید، می‌توانید فهرستی از وسایل لازم را تهیه کنید. اگر وقت ندارید خودتان ساک را جمع کنید، فهرست را به همسرتان یا دوستتان بدهید تا وسایل لازم را برایتان بیاورد.
یک دوربین به همراه داشته باشید. شاید فکر کنید که هرگز این روزها را فراموش نخواهید کرد، اما قطعاً نمی‌توانید جزئیات را به‌خاطر بسپارید. می‌توانید یک دفتر خاطرات نیز به همراه داشته باشید تا سیر تکامل نوزاد، تغییرات روزانه و سؤالاتی که باید از پزشکان یا پرستارها بپرسید، در این دفتر، یادداشت کنید. اگر می‌خواهید با تلفن همراه عکس بگیرید، باید آن را در حالت هواپیما قرار دهید.
اگر نوزاد در بیمارستان خصوصی بستری است، به‌احتمال زیاد به خرید لباس نوزاد نارس نیازی ندارید؛ چون این بیمارستان‌ها اغلب وسایل لازم را برایتان فراهم می‌کنند. زمانی که نوزاد از لحاظ پزشکی به وضعیتی ثابت می‌رسد و می‌توانید لباس تن او کنید، باید از لباس‌های خودش استفاده کنید.
دقت داشته باشید که لباس‌های مخصوص نوزادان نارس را تهیه کنید که پوشیدن و درآوردن آنها آسان است و با پارچه‌های نرم دوخته می‌شوند.
اگر قبل از تولد نوزاد نارس بتوانید منزل را آماده کنید، فشار زیادی از دوش خودتان و خانواده برداشته خواهد شد. بهتر است از لحاظ عاطفی و احساسی نیز خودتان را آماده کنید.
