شبادراری، عارضه‌ای است که به‌صورت غیرارادی رخ می‌دهد و دلایل متعددی دارد. اگر کودکتان در طول شب که نیاز به دفع ادرار پیدا می‌کند، از خواب بیدار نشود و دستشویی نرود، ممکن است در خواب خودش را خیس کند. کودک معمولاً در شرایط زیر قادر به کنترل ادرار خود نیست:
- خواب سنگینی دارد و در طول شب نمی‌تواند از خواب بیدار شود و به دستشویی برود.
- میزان دفع ادرار او در طول شب بیشتر از حد معمول است.
- مثانۀ او در طول شب دچار گرفتگی و انقباض می‌شود.
- یبوست دارد.
- دچار اختلالاتی مانند آپنه خواب است که خواب او را مختل می‌کنند.
احتمال شبادراری در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی بیشتر است. این عارضه، زمینۀ ارثی نیز دارد. اگر خودتان یا همسرتان در دوران کودکی شبادراری داشتید، به‌احتمال زیاد فرزندتان هم به این مشکل دچار خواهد شد.
شبادراری حتی در میان کودکان در سنین مدرسه نیز شایع است. در کودکان پنج ساله، از هر ۵ کودک، ۱ نفر و در کودکان شش ساله، از هر ۱۰ کودک، ۱ نفر در طول شب دچار شبادراری می‌شود.
علائم شبادراری
شبادراری در طول شب و در خواب اتفاق می‌افتد. بعضی از کودکان هر شب خودشان را خیس می‌کنند و برخی هم چند بار در هفته و یک‌بار در هفته یا در ماه دچار شبادراری می‌شوند.
بی‌اختیاری ادرار در طول روز که کودکتان بیدار است، رویدادی تصادفی و غیرارادی است. این مشکل، بسیار کمتر از شبادراری در میان کودکان مشاهده می‌شود. علت بی‌اختیاری ادرار در طول روز، اغلب وجود یک بیماری است که در صورت تکرار آن، حتماً باید این مشکل را با پزشک درمیان بگذارید.
زمان مراجعه به پزشک
اگر نگران شبادراری فرزندتان هستید یا این مسئله باعث بروز مشکلاتی برای او و خانواده‌تان شده است، پس توصیه می‌کنیم برای دریافت مشاوره پیرامون نحوۀ درمان و کنترل آن به پزشک مراجعه کنید.
مثلاً اگر فرزندتان در سن ۷ سالگی، همچنان شبادراری دارد و یا با مشکلات زیر مواجه است، حتماً مشورتی با پزشک داشته باشید:
- اگر نگران هستید که وقتی فرزندتان می‌خواهد شب را در خانۀ دوستانش بماند یا به اردو برود، چگونه باید شبادراری خود را کنترل کند؟
- شبادراری باعث آزار، ناراحتی و نگرانی فرزندتان شده است.
اما نگران نباشید؛ چون این مشکل فرزندتان به‌مرورزمان برطرف می‌شود.
دستگاه‌های هشداردهندۀ شبادراری
استفاده از دستگاه‌های هشداردهندۀ شبادراری (Bedwetting alarms) به‌عنوان اولین روش درمانی برای کودکان ۷ساله یا بالاتر توصیه می‌شود.
دستگاه هشداردهندۀ شبادراری، وسیله‌ای است که وقتی تخت کودک خیس می‌شود، به صدا درمی‌آید و کودک را از خواب بیدار می‌کند. این دستگاه به‌تدریج به کودک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که چه زمانی ادرارش شروع می‌شود.
این دستگاه‌ها دو نوع دارند:
- دستگاه تشک و زنگ هشداردهنده که یک تشک پلاستیکی است و روی تخت کودکتان قرار می‌گیرد. این تشک به یک سیم و باتری متصل است و یک هشدار فعال دارد که وقتی تشک خیس می‌شود، به صدا درمی‌آید.
- دستگاه هشدار شخصی که داخل شلوار یا شورت کودکتان قرار می‌گیرد و به‌محض خیس شدن، صدا می‌دهد.
اگر قصد دارید از دستگاه هشداردهندة شبادراری استفاده کنید، بهتر است هفتۀ اول را در اتاق فرزندتان بخوابید؛ چراکه ممکن است برای اینکه سریع بیدار شود یا به دستشویی برود، به کمک شما نیاز داشته باشد. همچنین شاید نیاز باشد او را آرام کنید و دوباره بخوابانید. بعلاوه، صدای زنگ هشدار ممکن است باعث ترس و تشویش کودکتان شود تا زمانی که به آن عادت کند.
باتوجه‌به اینکه مشخص نیست چقدر زمان می‌برد تا شبادراری فرزندتان به این روش درمان شود، احتمالاً باید به مدت ۱-۳ ماه از آن استفاده کنید. اگر بعد از ۳ ماه استفاده از این دستگاه، شبادراری فرزندتان همچنان ادامه پیدا کرد، بهتر است آن را کنار بگذارید. می‌توانید دوباره بعداً از آن استفاده کنید یا روش‌های درمانی دیگری را به کار بگیرید.
دستگاه‌های هشداردهندۀ شبادراری کاملاً ایمن هستند و خطر برق‌گرفتگی، فرزندتان را تهدید نمی‌کند.
می‌توانید یک محافظ تشک ضدآب برای تخت فرزندتان بخرید تا تشک تخت خیس و بدبو نشود. استفاده از پد شبادراری کودک نیز راهکار خوبی است – جنس این پد از پارچه و ماده‌ای ضدآب است که آن را روی ملحفۀ تخت می‌اندازید. به‌این‌ترتیب، راحت‌تر و سریع‌تر می‌توانید ملحفه، تشک و پتوی فرزندتان را تعویض کنید یا بشویید.
تجویز دارو
در برخی از موارد، پزشک یا متخصص اطفال برای درمان شبادراری دارو تجویز می‌کند که معمولاً مؤثر واقع می‌شود.
والدین عزیز،
به منظور دریافت دیگر توصیه‌های کاربردی پیرامون پرورش فرزندی توانمند، می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت بهداشت تی‌وی، فیلم‌های آموزشی دوره مهارت‌هایی برای فرزندپروری را تماشا بفرمایید.
